Na rowerze pod Ślężę
Masyw Ślęży góruje nad całym Dolnym Śląskiem, widoczny z daleka przyciąga wzrok .. i turystów. Ślęża i okolice to znakomity teren na spacery, aktywny wypoczynek. To również kawał historii i tej bliższej, średniowiecznej czy nowożytnej, ale i tej sięgającej zamierzchłej starożytności.
Patrząc na Ślężę z rowerowego siodełka widzimy wytyczonych wokół masywu kilkadziesiąt kilometrów atrakcyjnych tras, o różnym stopniu trudności, dostępnych praktycznie dla każdego. Problem jest tylko jeden - dojazd!
Po likwidacji kilkanaście lat temu linii kolejowej Wrocław-Sobótka-Świdnica, dojazd z rowerem stał się dużym problemem. Rowerzysta zdany jest na dojazd samochodem lub na własne nogi. A choć w zasadzie dojazd rowerem dla bardziej zaawansowanego rowerzysty nie jest wielkim wyzwaniem - odległość od Wrocławia to około 40-50 km - to jednak biorąc pod uwagę, że poruszać się trzeba drogami publicznymi, przy bardzo dużym ruchu samochodowym, można się zacząć zastanawiać czy aby na pewno jest to wystarczająco bezpieczne.
Otóż - tak, jest to bezpieczne! Co więcej sam przejazd może stanowić atrakcję samą w sobie - wszystko pod warunkiem wybrania odpowiedniej trasy.
I taki jest właśnie zamysł niniejszego opracowania - zaproponowanie kilku alternatywnych tras rowerowych wiodących z Wrocławia do Sobótki - albo z powrotem, poprowadzonych przez drogi lokalne, o niewielkim czy wręcz znikomym natężeniu ruchu, omijających ruchliwe i niebezpieczne drogi krajowe a z dróg wojewódzkich korzystających w możliwie najmniejszym stopniu. Tras do wyboru, do koloru - krótszych czy dłuższych, asfaltowych czy asfaltowo-gruntowych, łatwiejszych czy trudniejszych.
Łącząc je dowolnie z trasami rowerowymi wokół Ślęży i w Ślężańskim Parku Krajobrazowym, można skomponować całkiem udaną całodniową wycieczkę. I wielokrotnie takie wycieczki powtarzać - jadąc za każdym razem inną trasą!
Trasy turystyczne w Ślężańskim Parku Krajobrazowym:
www.sleza.sobotka.net
TRASY DO SOBÓTKI I NA PRZEŁĘCZ POD WIEŻYCĄ
Trasa 1: Szybka (lub awaryjna) trasa dojazdowa z Mietkowa - do Mietkowa pociągiem
|
Przebieg trasy:
[0.0 km] Mietków PKP - [3.0 km] Maniów - [7.2 km] Tworzyjanów - [8,4 km] Garncarsko - [12,7 km] Sobótka - [14,8 km] przeł. pod Wieżycą
Długość trasy:
Opis trasy:
Uwaga: W Tworzyjanowie przekraczamy w poprzek bardzo ruchliwą drogę krajową DK35. Należy zachować szczególną ostrożność!
Nawierzchnia asfaltowa na całej długości.

Ślęża spod Garncarska
Mapa trasy:
Ślady GPS do pobrania:
Google Maps/Earth |
GPS Exchange Format |
OziExplorer |
KML |
GPX |
PLT |
Trasa 2: Z Wrocławia lub z Kątów Wrocławskich rowerowym szlakiem Eurovelo 9
|
Przebieg trasy:
i dalej:
i dalej jak trasa 1 do Sobótki
wyjazd z Wrocławia
-
[0.0 km] ul. Klecińska - ul. Krzemieniecka - ul. Zagony - ul. Mińska
lub
-
ul. Strzegomska - ul. Mińska
[3.0 km] ul. Rakietowa - ul. Gagarina - ul. Żwirki i Wigury - [7.0 km] Krzeptów - [9.8 km] Kębłowice - [11,1 km] Skałka - [12,8 km] Małkowice - [17,0 km] Sadowice - [20,7 km] Wszemiłowice - [23,7 km] Kąty Wrocławskie PKP - [26,1 km] Nowa Wieś Kącka - [31,0 km] Stróże - [34,0 km] Wawrzeńczyce - [35,0 km] Mietków PKP -
Długość trasy:
Opis trasy:
Międzynarodowy Rowerowy Szlak Bursztynowy Eurovelo 9 - www.eurovelo.pl
Nawierzchnia asfaltowa, jedynie na odcinku Małkowice-Sadowice skrót drogą gruntową lub nieco dłuższy objazd szosą.
Więcej informacji na temat szlaku Eurovelo 9 znaleźć można tu:

Cienista aleja lipowa w Sadowicach
Mapa trasy:
Ślady GPS do pobrania:
Google Maps/Earth |
GPS Exchange Format |
OziExplorer |
KML |
GPX |
PLT |
Trasa 3: Z Wrocławia szosą przez Małuszów i Nasławice
|
Przebieg trasy:
ul. Strzegomska - [0.0 ] ul. Mińska
i dalej:
lub objazdem węzła autostrady A4 przez Bliż i Strzeganowice:
wyjazd z Wrocławia
-
lub
-
ul. Krzemieniecka - ul. Zagony - ul. Mińska
Trasa 3A: [1,2 km] ul. Rakietowa - ul. Gagarina - ul. Żwirki i Wigury - [6.0 km] Smolec - [8,7 km] Pietrzykowice - [11.0 km] węzeł A4 - [14,2 km] Małuszów - [16,6 km] Krzyżowice - [19,4 km] Gniechowice - [20,7 km] Żurawice - [22,3 km] Pustków Żurawski - [23,6 km] Solna - [26,3 km] Ręków - [31,3 km] Nasławice - [36,4 km] Sobótka - [38,4 km] przeł. pod Wieżycą
Trasa 3B: [1,2 km] ul. Rakietowa - ul. Gagarina - ul. Żwirki i Wigury - [6.0 km] Smolec - [8,7 km] Pietrzykowice - [11.0 km] Bliż - [12,4 km] Biskupice - [14,4 km] Strzeganowice - [16,5 km] Małuszów - [18,9 km] Krzyżowice - [21,7 km] Gniechowice - [22,9 km] Żurawice - [24,5 km] Pustków Zurawski - [25,9 km] Solna - [26,6 km] Ręków - [33,5 km] Nasławice - [38,7 km] Sobótka - [40,7 km] przeł. pod Wieżycą
Długość trasy:
Trasa 3A wariant podstawowy do Sobótki: ok. 39 km
Trasa 3B wariant przez Strzeganowice do Sobótki: ok. 41 km
Opis trasy:
Uwaga: W związku z budową Autostradowej Obwodnicy Wrocławia, dostępny dotychczas, alternatywny dojazd do węzła autostrady A-4 i do Biskupic przez Zabrodzie i Nową Wieś Wrocławską jest obecnie całkowicie nieprzejezdny.
Uwaga: Odcinek pomiędzy Pietrzykowicami a Małuszowem można pokonać jadąc bezpośrednio przez węzeł autostrady A-4 i wzdłuż zakładów produkcyjnych LG w Biskupicach. Należy jednak wziąć pod uwagę, że trasa ta w dni powszednie, a niekiedy nawet i w weekendy jest bardzo ruchliwa i niezbyt bezpieczna. Dlatego zaproponowano nieco dłuższy objazd z Pietrzykowic przez Bliż, Biskupice i Strzeganowice.
Uwaga: W Małuszowie przekraczamy w poprzek bardzo ruchliwą drogę krajową DK35. Należy zachować szczególną ostrożność!
W większości nawierzchnia asfaltowa, jedynie na odcinku Biskupice-Strzeganowice utwardzona droga gruntowa.

Droga do Małuszowa

Sobótka tuż tuż
Mapa trasy:
Trasa 3A: wariant podstawowy do Sobótki
Trasa 3B: wariant z objazdem do Małuszowa przez Strzeganowice do Sobótki
Ślady GPS do pobrania:
|
Google Maps/Earth |
GPS Exchange Format |
OziExplorer |
podstawowy do Sobótki |
KML |
GPX |
PLT |
przez Bliż i Strzeganowice do Sobótki |
KML |
GPX |
PLT |
Trasa 4: Z Wrocławia przez Małuszów i Rogów Sobócki
|
Przebieg trasy:
ul. Strzegomska - [0,0 km] ul. Mińska
i dalej:
lub z Olbrachtowic do Rogowa Sobóckiego przez:
wyjazd z Wrocławia
-
lub
-
ul. Krzemieniecka - ul. Zagony - ul. Mińska
Trasa 4A: [1,2 km] ul. Rakietowa - ul. Gagarina - ul. Żwirki i Wigury - [6.0 km] Smolec - [8,7 km] Pietrzykowice - [11.0 km] Bliż - [12,4 km] Biskupice - [14,4 km] Strzeganowice - [16,5 km] Małuszów - [18,9 km] Krzyżowice - [21,7 km] Gniechowice - [24,3 km] Górzyce - [25,8 km] Olbrachtowice - [28,7 km] Mirosławiczki - [31,8 km] Rogów Sobócki - [35,9 km] Sobótka - [37,8 km] przeł. pod Wieżycą
Trasa 4B: [1,2 km] ul. Rakietowa - ul. Gagarina - ul. Żwirki i Wigury - [6.0 km] Smolec - [8,7 km] Pietrzykowice - [11.0 km] Bliż - [12,4 km] Biskupice - [14,4 km] Strzeganowice - [16,5 km] Małuszów - [18,9 km] Krzyżowice - [21,7 km] Gniechowice - [24,3 km] Górzyce - [25,8 km] Olbrachtowice - [28,2 km] Ręków - [30,2 km] Stary Zamek - [32,1 km] Michałowice - [34,3 km] Rogów Sobócki - [38,3 km] Sobótka - [40,3 km] przeł. pod Wieżycą
Długość trasy:
przez Mirosławiczki do Sobótki: ok. 38 km
przez Stary Zamek do Sobótki: ok. 40 km
Opis trasy:
Częściowo nawierzchnia asfaltowa, utwardzona droga gruntowa na odcinku Biskupice-Strzeganowice, droga polna od Gniechowic przez Górzyce do Olbrachtowic. W Olbrachtowicach droga brukowana.
Końcowy fragment trasy przez Rogów Sobócki do Sobótki prowadzi zawsze ruchliwą główną drogą dojazdową do Sobótki. Od Rogowa Sobóckiego wydzielona droga dla rowerów (wg stanu na 2009-08 jeszcze w budowie).
Do Gniechowic jak na trasie 3.

Droga do Strzeganowic, w tle zakłady produkcyjne LG

Ślęża spod Rogowa Sobóckiego
Mapa trasy:
Trasa 4A: przez Mirosławiczki do Sobótki
Trasa 4B: przez Stary Zamek do Sobótki
Ślady GPS do pobrania:
|
Google Maps/Earth |
GPS Exchange Format |
OziExplorer |
Trasa 4A: przez Mirosławiczki do Sobótki |
KML |
GPX |
PLT |
Trasa 4B: przez Stary Zamek do Sobótki |
KML |
GPX |
PLT |
TRASY NA PRZEŁĘCZ TĄPADŁA

Trasa 5: Szybka (lub awaryjna) trasa dojazdowa z Mietkowa - do Mietkowa pociągiem
|
Przebieg trasy:
[0.0 km] Mietków PKP - [3.0 km] Maniów - [7.2 km] Tworzyjanów - [8,4 km] Garncarsko - [10,5 km] Strzeblów - [11,7 km] Sobótka Zachodnia - [16,6 km] Sady - [21,2 km] przeł. Tąpadła
Długość trasy:
Opis trasy:
Uwaga: W Tworzyjanowie przekraczamy w poprzek bardzo ruchliwą drogę krajową DK35. Należy zachować szczególną ostrożność!
Nawierzchnia asfaltowa na całej długości.
Mapa trasy:
Ślady GPS do pobrania:
Google Maps/Earth |
GPS Exchange Format |
OziExplorer |
KML |
GPX |
PLT |
Trasa 6: Z Wrocławia lub z Kątów Wrocławskich rowerowym szlakiem Eurovelo 9
|
Przebieg trasy:
i dalej:
i dalej jak trasa 5 do przeł. Tąpadła
wyjazd z Wrocławia
-
[0.0 km] ul. Klecińska - ul. Krzemieniecka - ul. Zagony - ul. Mińska
lub
-
ul. Strzegomska - ul. Mińska
[3.0 km] ul. Rakietowa - ul. Gagarina - ul. Żwirki i Wigury - [7.0 km] Krzeptów - [9.8 km] Kębłowice - [11,1 km] Skałka - [12,8 km] Małkowice - [17,0 km] Sadowice - [20,7 km] Wszemiłowice - [23,7 km] Kąty Wrocławskie PKP - [26,1 km] Nowa Wieś Kącka - [31,0 km] Stróże - [34,0 km] Wawrzeńczyce - [35,0 km] Mietków PKP -
Długość trasy:
Opis trasy:
Międzynarodowy Rowerowy Szlak Bursztynowy Eurovelo 9 - www.eurovelo.pl
Nawierzchnia asfaltowa, jedynie na odcinku Małkowice-Sadowice skrót drogą gruntową lub nieco dłuższy objazd szosą.
Więcej informacji na temat szlaku Eurovelo 9 znaleźć można tu:

W drodze na przeł. Tapadła - Sady
Mapa trasy:
Ślady GPS do pobrania:
Google Maps/Earth |
GPS Exchange Format |
OziExplorer |
KML |
GPX |
PLT |
Trasa 7: Z Wrocławia szosą przez Małuszów i Nasławice
|
Przebieg trasy:
ul. Strzegomska - [0,0 km] ul. Mińska
i dalej:
wyjazd z Wrocławia
-
lub
-
ul. Krzemieniecka - ul. Zagony - ul. Mińska
Trasa 7: [1,2 km] ul. Rakietowa - ul. Gagarina - ul. Żwirki i Wigury - [6.0 km] Smolec - [8,7 km] Pietrzykowice - [11.0 km] Bliż - [12,4 km] Biskupice - [14,4 km] Strzeganowice - [16,5 km] Małuszów - [18,9 km] Krzyżowice - [20,4 km] Bąki - [22,0 km] Królikowice - [24,3 km] Wierzbice - [28,1 km] Solna - [30,8 km] Ręków - [35,7 km] Nasławice - [39,4 km] Świątniki - [41,3 km] Księginice Małe - [42,8 km] Będkowice - [45,8 km] Sulistrowiczki - [48,4 km] przeł. Tąpadła
Długość trasy:
Opis trasy:
Do Krzyżowic jak trasa 3B.
W większości nawierzchnia asfaltowa, jedynie na odcinku Biskupice-Strzeganowice utwardzona droga gruntowa.
Z Nasławic możliwy jest bezpośredni dojazd do Sobótki jak trasa 3B.
Uwaga: W związku z budową Autostradowej Obwodnicy Wrocławia, dostępny dotychczas, alternatywny dojazd do węzła autostrady A-4 i do Biskupic przez Zabrodzie i Nową Wieś Wrocławską jest obecnie całkowicie nieprzejezdny.
Uwaga: Odcinek pomiędzy Pietrzykowicami a Małuszowem można pokonać jadąc bezpośrednio przez węzeł autostrady A-4 i wzdłuż zakładów produkcyjnych LG w Biskupicach. Należy jednak wziąć pod uwagę, że trasa ta w dni powszednie, a niekiedy nawet i w weekendy jest bardzo ruchliwa i niezbyt bezpieczna. Dlatego zaproponowano nieco dłuższy objazd z Pietrzykowic przez Bliż, Biskupice i Strzeganowice.
Uwaga: W Małuszowie przekraczamy w poprzek bardzo ruchliwą drogę krajową DK35. Należy zachować szczególną ostrożność!

Radunia i Ślęża ze wzgórza za Wierzbicami

Droga do Nasławic
Mapa trasy:
Ślady GPS do pobrania:
Google Maps/Earth |
GPS Exchange Format |
OziExplorer |
KML |
GPX |
PLT |
INFORMACJE TURYSTYCZNE
Do zobaczenia po drodze ...
Bliż
Dawny dworek

Biskupice
Pierwotnie renesansowy zamek z 1513 r. przebudowany w XVIII wieku na barokowy pałac. Obecnie hotel

Kębłowice
XIX wieczny dwór z ruinami zabudowań dworskich

Krzeptów
Typowa podmiejska wieś przeistaczająca się w podmiejskie willowe osiedle mieszkaniowe

Kąty Wrocławskie
Plan Kątów Wrocławskich (.jpg)
Gotycki, pochodzący z XV wieku kościół św. Piotra i Pawła. Przed kościołem mur będący fragmentem dawnych XV wiecznych fortyfikacji miejskich.

Nieco dalej Rynek z XIX wiecznym ratuszem i pochodzącą z XVII wieku wieżą.

Królikowice


Masyw Ślęży spod Królikowic
Krzyżowice
XVIII wieczny pałac wraz z przypałacowym parkiem, do dziś zachowany w całkiem niezłym stanie. Pałac ma założenie barokowe - barokowe skrzydła, neobarokowy korpus (po XIX wiecznej przebudowie) i XIX wieczną neogotycką wieżę. Obecnie mieści się w nim Powiatowy Zespół Szkół Nr 1.


Małkowice
Zabytkowy kościół pw. św. Trójcy, pochodzący z ok. 1400 r. gotycki, a przebudowany w początkach XVII w. w stylu barokowym, z dobrze zachowanym barokowym wyposażeniem

Mietków
Ruiny pałacu w Mietkowie - początkowo jako wieża obronna z XVI w. przebudowany na barokowy dwór w wieku XVIII. W 1855 roku ponownie przebudowany w stylu neogotyckim. Od 1945 roku zdewastowany i zrujnowany.

Zalew Mietkowski
W biegu Bystrzycy zlokalizowano dwa sztuczne zbiorniki wodne - Jezioro Bystrzyckie w Zagórzu Śląskim oraz Zalew Mietkowski. Mają one na celu głównie ochronę przeciwpowodziową magazynując spływającą z gór wodę i spowalniając przepływ wody. Dodatkowo, Zalew Mietkowski dzięki swemu położeniu w dolnym biegu rzeki, daje możliwość regulowania ilości wody spływającej Bystrzycą, dostosowywać ją do stanu Odry, a przez to pozytywnie wpływać na warunki żeglugowe podnosząc stan Odry w okresie suchym.


Mirosławiczki
Pierwszy pałac (czy raczej zamek) w Mirosławiczkach wzniesiono 1411 r. Obecny klasycystyczny dworek powstał w latach 1801-11.


Muchobór Wielki / Wrocław
Wieś nad potokiem Kasina, dopływem Ślęzy. Wieś wzmiankowana już pod koniec XII wieku. Przez lata była własnością biskupstwa wrocławskiego, potem zakonu joannitów. W roku 1474 miało tu miejsce szczególne wydarzenie historyczne - tzw drugi zjazd wrocławski z udziałem królów węgierskiego Macieja Korwina oraz czeskiego Władysława i polskiego Kazimierza Jagiellończyków. Podpisano wówczas rozejm oraz układ na podstawie którego król Węgier przejął Śląsk. W 1951 r. wieś wcielono w granice miasta Wrocławia. Obecnie w związku z intensywną zabudową mieszkaniową, jedno z najszybciej rozbudowujących się wrocławskich osiedli. Na skraju osiedla, na granicy miasta zlokalizowana jest Autostradowa Obwodnica Wroclawia. Kościół pw św Michała Archanioła, wzniesiony w miejsce starszej świątyni w początkach XV wieku, kilkakrotnie przebudowywany i rozbudowywany w w wiekach późniejszych. W środku cenne wyposażenie pochodzące nawet z XV wieku.


Nasławice
Stara osada wzmiankowana z początkiem XIV w. Na skraju wsi od strony Sobótki ruiny XIV w. koscioła gotyckiego, obok barokowy kościół pw. św. Józefa, zbudowany jako kaplica dworu klarysek w 1728 a rozbudowany w 1766 roku.

Bliżej, w pobliżu skrzyżowania dróg barokowa figura św. Jana Nepomucena z 1744 r.

Rogów Sobócki
Istniejący tu od XVI wieku i kilkakrotnie przebudowywany dwór, podzielił niestety los wielu innych dolnośląskich dworów i palaców - zniszczony w 1945 i zrujnowany w latach późniejszych, został definitywnie rozebrany w latach 70-tych XX w. Z dawnych wieków ostał się tylko XIV wieczny kościół św. Jana Chrzciciela (w obecnym kształcie po powojennej odbudowie w latach 60-tych),

oraz renesansowy pręgierz z 1555 r. i przydrożne krzyże pokuty (pojednania) - jeden przy pręgierzu i trzy w kościelnym murze.

Sadowice
Dawny pałac, pochodzący z XVI w. a przebudowany w wieku XVIII w stylu klasycystycznym. Ponownie rozbudowany na początku XX w, po wojnie zniszczony, odnowiony i przebudowany, obecnie własność Ministerstwa Sprawiedliwości, funkcjonuje jako Zakład Poprawczy.
Smolec - ul. Żwirki i Wigury
Na szczycie podjazdu, po lewej stronie drogi, za ogrodzeniem, kiepsko widoczne w gęstwinie drzew dwa średniowieczne krzyże pokutne (czy jak wolą inni badacze krzyże pojednania)- jest to skraj dawnej wsi Kentschkau (Karncza Góra) sięgającej rodowodem XII wieku, a zlikwidowanej przy budowie lotniska Strachowice
Smolec
Plan Smolca
Nieco w bok od szosy prowadzącej z Wrocławia znajdując się ruiny dworu, niegdyś otoczonego fosą. Pierwszy zamek wzmiankowano już w 1357 r. jako własność Jesco de Smolcz. Obecny dwór zbudowano w XVI w, kilkakrotnie później go przebudowując. Uległ zniszczeniu 1945 r.
Sobótka
Plan Sobótki
Miasto u podnóża Ślęży, z prawami miejskimi z 1221 roku (na prawie średzkim) i 1399 roku (na prawie magdeburskim), wywodzące się z dużo wcześniejszej osady targowej wzmiankowanej pod nazwą Sabath/Sobath. Zniszczone kilkakrotnie, m.in. w czasie wojny 30 letniej. Najważniejsze zachowane zabytki to pochodzący z XIV-XV w. kościół-sanktuarium św. Anny Samotrzeciej przy drodze z Rogowa Sobóckiego, kościół św. Jakuba Apostoła przy Rynku, XVI wieczny zespół klasztorny w Sobótce-Górce (dawniej samodzielna wieś Górka, obecnie w zachodniej części miasta), oraz przeważnie XIX wieczna zabudowa w okolicy rynku.

sanktuarium św. Anny Samotrzeciej

kościół św. Jakuba Apostoła

Rynek z widoczną na pierwszym planie makietą masywu Ślęży

Solna
Ruiny XVI wiecznego renesansowego dworu

Stary Zamek
XIII wieczny kościół pw. św. Stanisława Biskupa, bardzo ciekawy - o cechach późnoromańskich i wczesnogotyckich, z zachowanymi cennymi romańskimi elementami - od południa portal z połowy XIII w. oraz XII wieczne rzeźby lwów. Przy drodze krzyż pokutny.


Stróża
Rozciągnięta wzdłuż Bystrzycy dawna osada strażnicza z połowy XIII wieku, początkowo nawet z prawami miejskimi. Z dawnej wsi zachowała się jedynie XIX wieczna zabudowa oraz spichlerz z 1788 roku. Z dwóch znajdujących się tu majątków pozostały jedynie fragmenty zabudowań gospodarczych. W północnej części wsi kościół pw św. Jana Chrzciciela z 1870 r.

Wawrzeńczyce
Kościół św. Wawrzyńca powstały w 1815 w wyniku gruntownej przebudowy wcześniejszej, XV wiecznej świątyni, oraz ruiny dworu z końca XVIII wieku.

Wierzbice
W środku wsi XV wieczny gotycki kościół Bożego Ciała, przebudowany na początku XVIII w, otoczony pozostałościami XVII wiecznego muru obronnego - po wewnętrznej stronie muru krzyż pokutny .

Na przeciwko kościoła, po drugiej stronie drogi znajduje się renesansowy pałac z XVI w. przebudowywany w XVIII w. i później - w obecnej klasycystycznej formie - na przełomie XVIII/XIX . Obecnie Zakład Opiekuńczo-Leczniczy dla Dzieci.
-
XVIII wieczny barokowy dwór przebudowany na przełomie XIX-XX wieku na neorenesansowy. Obecnie wlasność prywatna.
Zachowały się również starożytne rzeźby kultowe jak Grzyb przy kościele św. Anny czy Pielgrzym znajdujący się przy drodze do przeł. Pod Wieżycą.
Przydatne linki:
Opracowanie i zdjęcia: Artur M. Kamiński, lipiec 2009
Last update: 2009-10-03
Wykorzystywanie do celów komercyjnych tylko za zgodą autora
|